โลกเปลี่ยนไป การศึกษาเปลี่ยนหรือยัง

“ครูเป็นหัวใจสำคัญในการพัฒนาคนพัฒนาประเทศ” เป็นคำกล่าวของผศ.ดร.รัฐกรณ์ คิดการ รองอธิการบดีมหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา ที่ทุกคนเห็นด้วย อาจารย์รัฐกรณ์กล่าวว่า “เป็นความเชื่อเช่นนั้น และต้องทำให้ได้อย่างนั้นด้วย  แต่เรามีปัญหาหลายส่วน นโยบายก็เป็นปัญหาทั้งในระดับประเทศระดับกระทรวง ขาดคนที่มีความรู้ความเข้าใจในเรื่องการศึกษาอย่างแท้จริง แม้กระทั่งคนที่รับผิดชอบกระทรวงศึกษาธิการ”

นอกจากนี้ ขณะนี้การศึกษาของเรายังเผชิญกับความเปลี่ยนแปลงที่รุนแรงและเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว จนปรับตัวกันไม่ทัน  

 “บริบทที่เปลี่ยนไปมีอยู่ 2 เรื่อง เรื่องแรกคือการ disrupt จากเทคโนโลยี ส่งผลให้เกิดความแตกต่างระหว่างเจนเนอเรชั่นแต่ละเจนเนอเรชั่นอย่างมาก เด็กยุคใหม่เกิดมาในโลกที่เป็นโลกเสมือนจริง โตมากับดิจิทัลกับจอ แต่ผู้ใหญ่อยู่กับโลกความเป็นจริง ไม่เข้าใจโลกที่เปลี่ยนไป เพราะฉะนั้นมุมมองแตกต่างกันแน่นอน

“อีกเรื่องที่ส่งผลกระทบคือสถานการณ์โควิด ทุกอย่างมันเปลี่ยนไปทันที ทำให้ระบบการศึกษาเปลี่ยน เราไม่สามารถจัดการเรียนการสอนแบบเดิมได้ ต้องเรียนออนไลน์  สิ่งสำคัญอยู่ที่เราปรับตัวได้ไหม อย่างที่ชาร์ลส์ ดาร์วินบอกว่า ไม่ใช่คนที่แข็งแรงที่สุด เก่งที่สุดที่จะรอด แต่คนที่มีความสามาถในการปรับตัวเท่านั้นที่จะรอด ซึ่งสอดคล้องกับยุคที่เกิดโควิดระบาดมากๆ  ซึ่งที่จริงเราควรมีการปรับมาตั้งนานแล้ว

“วงการการศึกษาตอนนี้ต้องเปลี่ยน mindset  ความรู้ไม่ใช่ประเด็นสำคัญ แต่ความคิด การมีสติ การรู้จักรับผิดชอบชั่วดี ต่างหากที่มีความสำคัญมาก

“พอพูดถึงเรื่องการศึกษา เราถูกปลูกฝังมาว่าคนเราวัดกันที่ความรู้ แล้วความรู้วัดกันด้วยความสอบ จะเรียนต่อก็สอบ จะทำงานก็สอบ แล้วถามว่าสอบวัดอะไร วัดความรู้ แต่การพัฒนาคนมันต้องพัฒนาทั้ง 3 ด้าน ซึ่งครูประถมจะท่องว่า KPA  K=Knowledge ความรู้  P=Performance หรือทักษะ ความสามารถในการปฏิบัติต่างๆ A= Attitude/Affective คุณธรรม จริยธรรม ต้องพัฒนาไปพร้อมกันทั้ง 3 ด้าน นั่นคือการพัฒนาทั้งกาย ใจ สมอง-สติปัญญา โดยเฉพาะเรื่องของอารมณ์ ความรู้สึกนึกคิด วินัย ความรับผิดชอบ ซึ่งเกี่ยวข้องกับ EF  เป็นเรื่องที่สำคัญและเป็นปัญหาใหญ่ของประเทศไทย

“ปัญหาด้านการศึกษาของประเทศเรา ไม่ใช่เรื่องความรู้ แต่เป็นเรื่องคุณธรรม เรามีค่านิยมที่ผิดๆ หลายเรื่อง ผอ.ปล้นร้านทอง นักเรียนมัธยมปล้นร้านทอง เพราะเราให้คุณค่ากับวัตถุ เรายอมรับยกย่องคนที่มีเงิน มีตำแหน่ง มีอำนาจ  แต่ไม่ยอมรับในเรื่องคุณงามความดี 

“ผมจึงคิดว่า เราควรหันมาพัฒนาคนให้พร้อมทั้ง 3 ด้าน โดยเฉพาะเรื่อง EF ที่ต้องพัฒนาตั้งแต่เด็ก ในช่วงปฐมวัย 3-6 ปี ซึ่งเป็นช่วงเวลาทอง เป็นเรื่องที่สำคัญที่ทางรัฐบาลหรือผู้ที่ดูแลนโยบายควรให้ความสำคัญ”